วันพุธที่ 1 ธันวาคม พ.ศ. 2553

การแปรงฟันอย่างถูกวิธี

สวัสดีครับ พี่น้องชาวสังคมออนไลน์ที่บังเอิญแวะเวียนเข้ามาเยี่ยมชมบล็อกของผมในครั้งนี้ คราวนี้ก็มาถึงเรื่องของฟันบ้าง ฟันเป็นอวัยวะที่สำคัญไม่แพ้อวัยวะส่วนอื่นๆของร่างกายมนุษย์เรา ถ้าเกิดปัญหาหรือว่ามีอาการผิดปกติขึ้นมา ชีวิตคงไม่มีความสุขเป็นแน่ เพราะว่าการปวดฟัน เสียวฟัน เป็นอะไรที่ทรมารมากๆ ยิ่งถ้าไม่ได้รับการดูแลอย่างดีแล้ว โอกาสที่จะเกิดโรคเกี่ยวกับก็มีมากขึ้น และก็มีโอกาสที่จะไม่อยู่กับเราไปตลอดชีวิต ถ้าเกิดเหตุการณ์เช่นนี้ขึ้นรับรองได้เลยว่ามีผลกระทบกับชีวิตความเป็นอยู่อย่างแน่นอน ไม่ว่าจะกินอาหารไม่อร่อย อยากทานอะไรที่แข็งๆหน่อยก็ม่ได้ เปรี้ยวหน่อย เย็นหน่อยก็ไม่ได้ ก็จะรู้สึกเสียว

นอกจากเรื่องการกินแล้ว ยังมีผลต่อสังคมอีกด้วย เช่นมีกลิ่นปาก จะพูดจะคุยกับใคร ก็ไม่มีใครอยากคุยด้วย บุคลิกภาพก็เสีย อาจทำให้เสียภาพลักษณ์ที่ดีได้ ฉะนั้นผมจะได้นำเอาบทความของน้องนักศึกษาท่านหนึ่ง คิดว่าน้องคงนำมาจากบทเรียนที่ได้เรียนมา แล้วนำขึ้นเว็บ อ.คงสั่งให้ทำ(ผมเดาเอง อิอิ) ซึ่งผมอ่านแล้วรู้สึกได้เลยว่าดี และก็ละเอียดมากๆ ดูเป็นเชิงวิชาการนิดนึง แต่ก็พออ่านเข้าใจได้ไม่ยากเท่าไร อ่านแล้วเห็นว่าเป็นประโยชน์ต่อสาธารณชน จึงขอนำบทความนั้นมาเผยแพร่อีกที ในบล็อกรวบรวมกิจวัตรประจำวันแห่งนี้ แต่ผมได้แสดงลิงของน้องเขาไว้ข้างท้ายบทความนี้ ถ้าทุกท่านอยากติดตามก็คลิกไปเยี่ยมชมได้

การรักษาความสะอาดช่องปาก
เคยถามตัวเองบ้างไหมว่า แปรงฟันทุกวัน วันละ 2-3 ครั้ง ทำไมฟันจึงผุ ถ้าจะมาพิจารณากันอย่างละเอียด ก็จะตอบตัวเองกันได้ว่า เราให้ความสนใจการแปรงฟันน้อยเกินไป บางคนนะแค่เอาไปสีฟันเข้าไปถู ๆ ซ้ายที่ ขวาที แล้วก็เลิกแปรงสีฟัน บางคนก็ใช้นานซะจน ขนแปรงบาน หมดแรงสปริง เลยทำความสะอาดไม่ได้ดีเลย
ความจริงแล้ว รายละเอียดของการแปรงฟันนั้น มีทั้งแปรงสีฟันที่เหมาะสม ซึ่งปัจจุบันควรมีส่วนผสมของฟลูออไรด์ตลอดจนวิธีการ แปรงฟันให้สะอาดอย่างทั่วถึง ล้วนเป็นสิ่งที่จำเป็น ต้องคำนึงถึง ในการแปรงฟันให้สะอาด และเกิดผลในการป้องกันฟันผุด้วย

แปรงฟัน ... อย่างมีประสิทธิภาพ
การแปรงฟันอย่างมีประสิทธิภาพ จะประกอบด้วยปัจจัย 5 ข้อ ดังนี้
ขนแปรง : แปรงสีฟันที่ใช้ควรมีขนแปรงนุ่ม จะช่วยส่งเสริมให้แปรงฟันได้ โดยไม่ต้องออกแรงมาก สามารถป้องกันการสึกกร่อน และอาการเสียวฟัน ที่อาจเกิดต่อเนื่องได้ การแปรงฟันโดยแปรงสีฟันที่อ่อนนุ่ม จะช่วยให้ขนแปรงเข้าไปตามซอกฟัน ซึ่งเป็นที่สะสม ของเศษอาหาร และคราบจุลินทรีย์ได้ อย่างทั่วถึง ทำให้ทำความสะอาดได้ดีกว่า แต่จะต้องปรับอุปนิสัย และความเชื่อที่ว่าแปรงฟันแแรง ๆ จึงจะสะอาด เปลี่ยนเป็น แปรงฟันด้วยขนแปรงนุ่ม จะสะอาดดีกว่า

บริเวณที่ควรแปรงฟัน : แปรงฟันบริเวณขอบเหงือกเป็นพิเศษ บริเวณขอบเหงือก หรือรอยต่อระหว่างเหงือกและฟัน จะเป็นส่วนที่คราบ จุลินทรีย์ ซึ่งเป็นสาเหตุของโรคเหงือกอักเสบ และโรคฟันผุ สะสมได้ดีที่สุด ดังนั้น จึงเป็นบริเวณที่จะต้องได้รับการเอาใจใส่เป็นพิเศษ โดยการทำความสะอาดบริเวณนี้ ของเหงือกอย่างทั่วถึง นอกจากนี้ การแปรงฟันโดยใช้ขนแปรงที่อ่อนนุ่ม กระทบขอบเหงือกเบา ๆ ยังเป็นการกระตุ้นการทำงานของเหงือกด้วย ในรายที่เหงือกอักเสบ การแปรงฟันบริเวณขอบเหงือก อาจมีเลือดออกได้ แต่ถ้าอดทนแปรง ต่อไป ในบริเวณนั้นอย่างต่อเนื่อง อาการเหงือกอักเสบ และเลือดออกขระแปรงฟัน จะลดน้อยลง และหายไปในที่สุด ภายในเวลาไม่นาน

ด้านของฟันที่ต้องแปรง : แปรงฟันให้ทั่วทุกซี่ฟัน ทั้งด้านนอกและด้านใน ด้านนอกของฟัน ได้แก่ ด้านแก้ม คนส่วนใหญ่สามารถแปรงให้สะอาดได้ดี จะมีจุดอ่อนก็ตรงกระพุ้งแก้มด้านลึกสุด มักแปรงเข้าไปไม่ค่อยถึง ก็ทำให้ไม่สะอาดได้ และ ด้านในของฟัน ได้แก่ ด้านเพดานปาก สำหรับฟันบน หรือด้านลิ้น สำหรับฟันล่าง เป็นส่วนที่แปรงฟันไม่ค่อยถึงที่สุด เพราะว่าทุกด้านของฟัน จะเป็นที่สะสมคราบจุลินทรีย์ได้เหมือนๆ กัน จึงสมควรจะได้รับการทำความสะอาดเท่ากัน ทั้งด้านนอก และด้านในของฟันทุกซี่ในปาก การแปรงฟันที่กี จึงต้องแปรงช้าๆ และทั่วถึง

เวลาที่ใช้ : แปรงฟันให้นาน ครั้งละประมาณ 2 นาที เพราะดดยปกติแล้ว ความยาวของแปรงสีฟัน จะครอบคลุมฟันได้ครั้งละ 2-3 ซี่ ในขณะที่ฟันน้ำนมมี 20 ซี่ และฟันถาวรมี 32 ซี่ ซึ่งได้รับการแปรงฟันทั้งด้านนอก และด้านในทุกซี่อย่างทั่วถึง จะใช้เวลาประมาณ 2 นาที่ขึ้นไป ดังนั้น การแปรงฟันอย่างรีบร้อน จะแปรงได้ม่ทั่วถึง และไม่สะอาดเพียงพอ

ยาสีฟัน : แปรงฟันอย่างสม่ำเสมอ ด้วยยาสีฟันผสมฟลูออไรด์ ยาสีฟันที่ดี จะต้องมีส่วนผสมของฟลูออไรด์ ในการป้องกันโรคฟันผุ และการแปรงฟันด้วยยาสีฟันผสมฟลูออไรด์ ควรจะต้องกระทำอย่างสม่ำเสมอทุกวัน เพื่อให้มีประสิทธิภาพ ในการต่อต้านโรคฟันผุ ได้อย่างต่อเนื่อง นอกจากนี้การแปรงฟันด้วยยาสีฟันผสมฟลูออไรด์ ในเวลาประมาณ 2 นาที่ดังกล่าว จะเป็นเวลาที่เหมาะสมสำหรับ การเกิดปฏิกิริยา ป้องกันฟันผุของฟลุออไรด์ด้วย

การแปรงฟันที่ถูกวิธี
การแปรงฟันที่ถูกวิธี หมายถึง แปรงฟันทั่วทุกซี่ และทุกด้าน เน้นบริเวณที่เสี่ยงต่อการ เกิดโรคสูง ได้แก่ ฟันกราม และฟันด้านลิ้น ใช้แปรงขนอ่อน แปรงด้วยยาสีฟันผสมฟลูออไรด์ และใช้เวลาอย่างน้อย 2 นาที

อุปกรณ์สำหรับการแปรงฟัน
แปรงสีฟัน
แปรงสีฟันที่ใช้ มีขนาดพอเหมาะกับช่องปาก ความยาวของขนแปรงคลุมตัวฟัน ประมาณ 1 - 1.5 เท่า ของซี่ฟันลักษณะของขนแปรงอ่อนนุ่ม ไม่มีความคม และมีการสปริงตัวของขนแปรงที่ดี จึงจะช่วยทำความสะอาดฟันได้ดี

ยาสีฟัน
ยาสีฟันที่ใช้ เป็นยาสีฟันที่มีส่วนผสมของฟลูออไรด์ เพราะจะช่วยลดสภาวะความเป็นกรด ในช่องปาก และเสริมสร้างความแข็งแรง ให้กับตัวฟัน และปริมาณฟลูออไรด์ในยาสีฟันสำหรับเด็ก จะมีผริมาณฟลูออไรด์น้อยกว่ายาสีฟันสำหรับผู้ใหญ่

วิธีการแปรงฟัน
โดยทั่วไปแล้วจะพบบ่อย ๆ ว่า บริเวณของฟันที่คนทั่วไป มักแปรงได้ไม่สะอาด ก็คือ บริเวณฟันกรามล่างด้านลิ้น บริเวณ ฟันหน้าล่างด้านลิ้น บริเวณฟันกรามบนด้านกระพุ้งแก้ม
ดังนั้น เมื่อคุณเริ่มต้นแปรงฟัน ขอแนะนำให้เริ่มแปรงในบริเวณฟันซี่ที่คุณ คิดว่า แปรงได้สะอาดน้อยที่สุดก่อน เพื่อที่จะเป็นการเน้นการทำความสะอาด ที่บริเวณนี้ให้ดีที่สุดก่อน เพื่อที่จะเป็นการเน้นการทำความสะอาด ที่บริเวณนี้ให้ดีที่สุด แล้วต่อไป ฟันของคุณทุกซี่ ทุกด้านของคุณ ก็จะสะอาดได้อย่างทั่วถึง
การแปรงฟันให้สะอาด อย่างทั่วถึง

วิธีการแปรงฟันบน
โดยวิธี ขยับ-ปัด ในทุกบริเวณ ยกเส้นฟันหน้าบนด้านเพดาน และฟันหน้าล่างด้านลิ้น ซึ่งอาจใช้วิธี กด-ดึง-ปัด โดยเปลี่ยนให้แนวของด้ามแปรงสีฟัน ขนานกับแนวของซี่ฟันหน้าบนบริเวณนั้น กดปลายขนแปรงส่วนสุดท้าย ให้แนวกับบริเวณคอฟัน แล้วดึงแปรงลงมา โดยให้ขนแปรงสัมผัสกับผิวฟันตลอด สำหรับฟันบน หรือดึงขึ้นบนสำหรับฟันล่าง

การแปรงฟันกรามบนด้านแก้ม ด้านเพดานปาก และฟันหน้าด้านริมฝีปาก (ใช้วิธีขยับ-ปัด) ให้เอียงแปรงสีฟันเข้าหาเหงือกประมาณ 45 องศาปลายของขนแปรงจะแทรกเข้าไปในร่องเหงือก ได้เล็กน้อยออกแรงถูแปรงไปมาสั้นๆ 3-4 ครั้ง แล้วปัดแปรงสีฟันเข้าหาตัวฟัน ลงไปด้านปลายฟัน ทำเช่นนี้ 5-6 ครั้ง

การแปรงฟันล่าง
การแปรงฟันกรามล่างด้านแก้ม ด้านลิ้น และฟันหน้าด้านริมฝีปาก (ใช้วิธี ขยับ-ปัด) ให้เอียงแปรงสีฟันเข้าหาเหงือกประมาณ 45 องศา เช่นกัน ปลายของขนแปรงจะแทรกเข้าไป ในร่องเหงือกได้เล็กน้อย ออกแรงถูไปมาสั้นๆ 3-4 ครั้ง แล้วปัดแปรงสีฟันเข้าหาตัวฟัน ขึ้นไปด้านปลายฟัน ทำเช่นนี้ 5-6 ครั้ง

การแปรงฟันด้านบดเคี้ยว การแปรงฟันด้านบดเคี้ยว โดยวางขนแปรงตั้งฉากกับด้านเคี้ยวของฟัน ออกแรงถูไปมา 4-5 ครั้ง แปรงให้ทั่วทางด้านบดเคี้ยว

การแปรงลิ้น
บริเวณลิ้นอาจพบมีคราบเศษอาหาร หรือมีลักษณะเป็นฝ้าขาวติดอยู่ ซึ่งถ้ามีการหมักหมมอยู่นานๆ อาจทำให้เกิดมีกลิ่นได้ จึงควรทำความสะอาดลิ้นด้วย โดยใช้ขนแปรงสีฟันถูเบาๆ บนด้านลิ้น

ข้อควรจำ
ควรแปรงฟันทันทีหลังรับประทานอาหาร โดยเฉพาะอย่างยิ่ง หลังรับประทานของหวาน
ควรแปรงฟันให้ทั่วทั้งปาก ฟันบน ฟันล่าง ทุกด้าน และทุกซี่
แปรงฟันด้านหนึ่งๆ ควรแปรงไม่น้อยกว่า 4-5 ครั้ง และไม่ควรออกแรงมากเกินไป
ใช้เวลาแปรงฟันประมาณ 2-3 นาที
การแปรงฟันผิดวิธี เช่น การแปรงตามขวาง หรือขึ้นลงพร้อมกัน ทำให้เหงือกร่น และฟันสึกกร่อนมาก
ทุกคนควรมีแปรงของตัวเอง ขนาดพอเหมาะกับปาก ขนแปรงไม่แข็งเกินไป

ที่มา : เว็บไซต์นักศึกษามหาวิทยาลัยมหิดล

ไม่มีความคิดเห็น:

แสดงความคิดเห็น